Fermantasyon Deneyi Nasıl Yapılır?

Bira mayasının nasıl ürediğini gözlemleyebilmek için kuru maya, şeker, balon, spatül ,cam şişe, erlen yardımıyla fermantasyon deneyi yaptık.

Fermantasyon Deneyi Nasıl Yapılır? 

• Deneyin Adı: Fermantasyon Deneyi 
• Deneyin Amacı: Bira mayasının nasıl ürediğini gözlemlemek 
• Deney Malzemeleri: Kuru maya, şeker, balon, spatül ,cam şişe, erlen 

Fermantasyon Deneyinin Yapılışı 

Hipotez 1: Şeker mayalanmanın hızını arttırır.

İki tane cam şişe aldık ve içlerine 2 spatül maya koyduk. İkisine de 71 derecelik su koyduk. Bir tanesinin içine 2 küp şeker attık ve şişelerinin ağızlarına balonları geçirdik.(İçine şeker koyduğumuz şişenin ağzına yeşil balon geçirdik.)

Bağımsız Değişken: Küp Şeker

Bağımlı Değişken: Balonun şişmesi

Kontrol Değişkenleri: Suyun derecesi, Maya miktarı, su miktarı, cam şişeler, suyun derecesi

Sonuç: Şeker koyduğumuz şişedeki mor balon yeşile göre az da olsa şişti. Bunun nedeni mor balonun olduğu şişenin içinde besin maddesi olan şeker vardı fakat suyumuz çok sıcak olduğu için mayalanma tam anlamıyla gerçekleşmedi.

Hipotez 2: Şeker mayalanmanın hızını arttırır.

İki tane cam şişe aldık ve içlerine 2 spatül maya koyduk. İkisine de 27 derecelik su koyduk. Bir tanesinin içine 2 küp şeker attık ve şişelerinin ağızlarına balonları geçirdik. (İçine şeker koyduğumuz şişenin ağzına mor balon geçirdik.)

Bağımsız Değişken: Küp Şeker

Bağımlı Değişken: Balonun şişmesi

Kontrol Değişkenleri: Suyun derecesi, Maya miktarı, su miktarı, cam şişeler, suyun derecesi

Sonuç: Şeker koyduğumuz şişedeki mor balon maviye göre daha fazla şişti. Çünkü mor balonun içerisinde besin maddesi olan şeker vardı. Suyumuzun sıcaklığı ise 1. hipotezimizdeki suyun sıcaklığından düşüktü o yüzden balonumuz burada diğer deneyimizdeki balona göre daha fazla şişti.

Hipotez 3: Su soğukluğu mayalanmayı arttırır.

İki tane cam şişe aldık ve içlerine 2 spatül maya koyduk. Bir tanesine 71 derece diğerine 27 derece su koyduk. 27 derece su koyduğumuz şişeyi mavi balon ile kapattık. 71 derece su koyduğumuz şişeyi mor balon ile kapattık.

Bağımsız Değişken: Suyun Sıcaklığı

Bağımlı Değişken: Balonun şişmesi

Kontrol Değişkenleri: Maya miktarı, su miktarı, cam şişeler, suyun derecesi

Sonuç: 27 derece su koyduğumuz şişedeki mavi balon daha çok şişti. Çok sıcak su mayaların ölmesine neden olmaktadır. Bu yüzden sıcak su koyduğumuz mor balon da bir şişme gözlemlenmedi. Çok soğuk su da ise mayaları uyandıramamış oluyoruz bu yüzden mavi balonda az şişme gözlemlendi.

Hipotez 4: Suyun mayalanma üzerindeki etkisi maden suyuna göre daha fazladır.

İki tane cam şişe aldık ve içlerine 2 spatül maya koyduk. Şişelerin birine su koyup üzerini yeşil balon ile kapattık diğerine ise maden suyu koyup üzerini turuncu balon ile kapattık.

Bağımsız Değişken: Sıvının Cinsi

Bağımlı Değişken: Balonun şişmesi

Kontrol Değişkenleri: Maya miktarı, sıvı miktarı, cam şişeler, suyun derecesi

Sonuç: İkisi de yaklaşık olarak aynı şişti. Maden suyu koyduğumuz balon içinde mineraller olduğu için biraz daha fazla şişti. Su koyduğumuz balonda ise su soğuk olduğu için mayaları uyandıramadık bu yüzden az şişti.

Fermantasyon Deneyinin Genel Sonucu

Fermantasyonun sözlük karşılığı ise bugün mayalanmadır. Gıda olarak kullandığımız birçok fermantasyon ürünü vardır. Fermantasyon ürünleri kısaca şöyle sıralanabilir:

• Bira, şarap ve diğer alkollü içecekler
• Yoğurt
• Peynir
• Turşu türleri
• Ekmek mayası
• Laktik asit içeren ürünler

Mayalanma ya da Fermantasyon, herhangi bir maddenin bakteri, mantar ya da mikroorganizmalar aracılığıyla ısı vererek köpürmesi ve kimyasal yapısının değişime uğrayarak çürümesi olarak tanımlanabilir. Mayalanma, oksijensiz ortamda glikoz aracılığıyla ATP üretimini sağlayan en önemli kimyasal süreçlerden birisidir. Fermantasyon aşamasında glikoz, hidrojenlerini kaybederek enerji üretimi sağlamaktadır. Ancak ortamda oksijen bulunmaması nedeniyle parçalanma ile açığa çıkan basit organik bileşikler hücre tarafından kullanılabilen elektron alıcısı ve hidrojen alıcısı olurlar.

Fermantasyon dışında doğrudan mayalanmaya bakıldığında tek hücreli maya olarak tabir edilen mantarların etkili olduğu görülmektedir. Oldukça küçük ve tek hücreli yapıya sahip olan bu mantarlar çok hızlı çoğalabilmektedir. Ancak bir mayanın ölü ya da aktif olup olmadığını anlamak adına bir şişe içerisine az miktarda un, su karıştırılıp ağzının kapatılması ve köpürme olup olmadığının izlenmesi yeterlidir.

Mayalar, uygun sıcaklıktaki ortamda, yeterli nem ve besin bulunduğunda çoğalan tek hücreli canlılardır. Bu canlıların başlıca besin kaynağı şekerdir. Mayaların besinlerini parçalaması sonucunda da alkol ve karbondioksit açığa çıkar. Deneyimizde içinde şeker bulunan şişedeki mayalar hızla çoğalmaya başladı. Bunun sonucunda bolca karbondioksit açığa çıktı. Bu karbondioksit şişenin ağzına taktığımız balonun içine doldu ve şişmesini sağladı. Diğer şişedeki mayalar da biraz çoğaldı ve yine karbondioksit açığa çıktı. Ama bu diğer şişedekinden daha azdı. Sonuçta bu şişenin ağzına taktığımız balon diğerinden daha az şişti. Maya beslendikçe, karbondioksit gazı oluşturur. Bu gaz karışımı da kabarcıklar meydana getirerek balonu şişirir.