Matematik Örüntü ve Süslemeler Ders Planı

Matematik dersinde örüntü ve süslemeler konusunu işledik. Nesneleri uzunlukları yönünden karşılaştırarak ilişkilerini belirtik. Bir nesnenin uzunluklarına göre sıralanmış nesne topluluğu içindeki yerini belirledik.

Matematik Örüntü ve Süslemeler Ders Planı 

Matematik dersi örüntü ve süslemeler konusu ders planı ile ilgili materyal görselleri planın sonunda yer almaktadır.

I. Biçimsel Bölüm 

• Ders: Matematik 
• Ünite: Geometri 
• Konu: Örüntü ve Süslemeler 
• Süre: 6 ders saati 

Yöntem ve teknikler 

Sunuş Yoluyla Öğrenme Stratejisi, sözlü anlatım yöntemi, çözümleme ve birleşim yöntemi, soru-cevap tekniği, gösterip yaptırma tekniği, problem çözme, eğitsel oyunlar.

Kaynak, Araç-Gereç, Materyal

• Atkı Deseni Oluşturma Etkinliği
• Tırtıl oluşturma Etkinliği
• Uçurtma Tasarlama Etkinliği
• Ritim Oluşturma Etkinliği

Gezi, Gözlem ve Ödev

Derste dağıtılan etkinlik kağıdını evde tamamlamaları istenir.

Hedefler

• Nesnelerin geometrik cisim ya da şekillerden oluşan bir örüntüdeki kuralı bulur ve örüntüde eksik bırakılan ögeleri belirleyerek örüntüyü tamamlar.
• En çok üç ögesi olan örüntüyü geometrik cisim ya da şekillerle oluşturur.

II. Dersin İşlenişi Bölümü

A. Hazırlık/Giriş Etkinlikleri ( Yaklaşık 1/4 süre)

Dikkat Çekme (Konuya Yöneltme)

Öğrencilerin dikkatini çekmek amacıyla öğrencilerden evde halının üzerinde oynadıkları oyunları düşünmeleri istenir ve halının üzerindeki şekillerin nasıl olduğu sınıfta konuşulur. Şekiller arasındaki uyumdan düzenden bahsedilir. 

Güdüleme-İstekli Kılma (Neden Öğrenilmeli?)

Bu konuyu öğrenmelerinin nesneler arasındaki uyumu, ilişkiyi daha rahat görebilmelerini, anlayabilmelerini sağlayacağı söylenir.

Gözden Geçirme

Derse girişte halı desenlerinden ve bu halı desenleri arasındaki ilişkiden, uyumdan söz etmiştik. Bu uyumun sadece halının üzerindeki desenlerde değil de başka nesnelerde olduğu da söylenir. Duvar kâğıtları, üzerimizdeki giysilerin desenleri vb. örnekleri verilir ve öğrencilerden de örnekler vermeleri istenir.

Hedef-Davranışı Söyleme

Bu dersin sonunda gördüğünüz örüntülerin kuralını yani örüntüyü oluşturan nesneler arasındaki ilişkiyi söyleyebilecekleri öğrencilere söylenir. 

Geçiş-Açıklama

Gerekli bilgiler verildikten sonra tahtaya yapıştıracağımız tırtıl örneği ile derse başlanır. 

B. Geliştirme-Sunu/Geliştirme Etkinlikleri (Yaklaşık 2/4 süre)

Öğretmen sınıfa girer ve öğrencilere evde halının üzerinde ne tür oyunlar oynadıklarını sorarak halının üzerindeki desenleri fark etmelerini sağlar. Bu desenlerin karışık bir şekilde değil de tüm şekillerin birbirleri ile bir uyum bir düzen içerisinde olduklarını söyler. Bu uyumun sadece halılarda değil çevremizdeki birçok nesnede olduğunu söyler. Nesnelerin belli bir düzen içinde bir kurala göre sıralanmasına ‘örüntü’ denildiği söylenir.  Eğer varsa sınıfta örnekler gösterilir. Öğrencilerin örüntü kavramını daha iyi bir şekilde anlayabilmeleri için ‘Tırtıl Etkinliği’ yapılır. Bu etkinlikte öğretmen tahtaya yuvarlak şekilde üç farklı renkte kesilmiş evalar ile bir örüntü kuralı verir ve öğrencilerden kurala uygun bir şekilde örüntüyü devam ettirmeleri istenir. Öğrenciler sırayla tahtaya gelerek uygun evayı tahtaya yapıştırırlar. Burada ki amaç farklı renklerin tekrarı ile oluşturulmuş örüntünün kuralını bularak bunu devam ettirebilmektir. Burada başlangıçta üç farklı renkte verilen örüntü kuralı sınıfın öğrenme düzeyine göre arttırılabilir veya azaltılabilir. Bu kısım öğrenciler tarafından kavrandıktan sonra ‘Atkı Deseni’ etkinliğine geçilir. Bu etkinliğe başlamadan önce öğretmen öğrencilerin dikkatini çekmek amacıyla bir yeğeni olduğunu ve ona atkı örmek istediğini söyler. Atkıyı oluştururken yeğeninin en sevdiği şekiller olan üçgen ve daireyi kullanmak istediğini ona uygun bir desen oluşturduğunu ve bu desene göre atkıyı devam ettirmek için öğrencilerden yardım istediğini söyler. Tahtaya yapıştırdığı atkı şeklinde bir kartonun üzerine önceden kesmiş olduğu daire ve üçgen şekilleriyle bir örüntü başlatır ve öğrencilerden sırayla gelip bu örüntüyü tamamlamalarını ister. Bu örüntüde ki amaç ise farklı geometrik şekillerin tekrarını öğrencilerin görebilmelerini sağlamaktır. Dersin devamında öğrencilere bir uçurtma yapacakları söylenir fakat uçurtmanın kuyruğunu sınıfta belirlediğimiz örüntüye göre oluşturacağımız söylenir. Öğrencilerle bir örüntü kuralı belirlenir ve öğrenciler sırayla tahtaya gelerek uçurtmanın kuyruğunu tamamlarlar. Öğrenciler örüntü kavramını güzel bir şekilde kavradıktan sonra sınıf iki gruba ayrılır ve bir yarışma yapılır. Grupların ikisinden de birer kişi tahtaya gelir ve tahtaya sırtlarını dönerler. Öğretmen o sırada tahtaya bir sayı örüntüsü yazar(2-4-6-8 gibi)Öğrencilerden tahtaya dönmelerini ister ve örüntü kuralını ilk bulan kişi örüntü kaçar kaçar artmış ise o kadar öne adım atar ve yine o sayı kadar ellerini bir birine vurur. Bunu ilk yapan kişi grubuna bir puan kazandırmış olur. Bu kısım birkaç defa tekrar edildikten sonra yarışmada yeni bölüme geçilir. Bu bölümde öğretmen tahtaya bazı örüntü örnekleri yansıtır ve örüntülerin ortalarında veya sonlarında boş alanlar bırakır. Bu sefer tahtaya gelen öğrenciler boş alanlara hangi nesnenin geleceğini tahmin ederler ve öğretmenin daha önce hazırlamış olduğu materyaller arasından hangisinin o boşluğa uygun olduğunu bulmaya çalışırlar. İlk bulan kişi takımına bir puan kazandırmış olur. Dersi bitirmeden önce son etkinliğimiz olan ‘Ritimlerle Örüntü’ etkinliğini yaparız. Bu etkinlikte sınıfı üç gruba ayırırız. Her gruptan bir öğrenci tahtaya gelir ve öğretmenimizin hazırlamış olduğu üzerinde kare, daire ve üçgen olan şapkaları takmaları istenir. Her gruba bir ses verilir(kare grubu hey diyecek, üçgen grubu ellerini bir kez birbirine vuracak, daire grubu sıraya bir kez vuracak). Ardından öğretmen tahtaya örüntü kuralını verir. (kare-üçgen-daire)öğrencilerden bu örüntü kuralına uygun bir şekilde sırası gelen gruptan belirledikleri sesi çıkarmalarını ister ve bunu örüntüyü bozmayacak şekilde devam ettirirler. Öğretmen her defasında örüntü kuralını değiştirerek veya grup sayısını arttırarak etkinliği tekrarlayabilir. Ders bu etkinlik ile son bulur.

Sonuç Etkinlikleri (Süre-2-5 dk.) 

Özetleme

Öğretmen ‘Ritimlerle Örüntü’ oluşturma etkinliğinde dersi kısaca tekrar etmiş özetlemiş olur. 

Ödev

Öğrencilerden dersin sonunda bir etkinlik kâğıdı verilir ve bunu evde yapmaları istenir.

Tekrar Güdüleme

Öğrencilere gelecek ders hakkında kısa bir bilgi verilir.

III. Değerlendirme (Sınama Durumu) Bölümü (Yaklaşık 1/4 süre)

Dersin sonunda yaptığımız ‘Ritimlerle Örüntü’ oluşturma etkinliğinde öğrencilerin hem örüntüyü kuralına uygun yapıp yapmadıkları gözlemlenir hem de birlikte hareket edip edemedikleri gözlemlenir ve değerlendirilir.

Matematik dersi örüntü ve süslemeler konusu ders planı ile ilgili görüşlerinizi yorum yaparak bize bildirebilirsiniz.